Op het SEGRO-park Amsterdam Airport, gevestigd op het voormalige bedrijventerrein De Hoek in Hoofddorp, vond Kite de ideale locatie voor haar Europese celtherapie-productiefaciliteit. Het bedrijf startte er in mid 2018 met de bouw van een pand en twee jaar later, in juni 2020, kon er worden begonnen met de end-to-end-productie van CAR T-celtherapie. Nu, ruim 5 jaar verder, staat het bedrijf stil bij het eerste lustrum op deze locatie. Tijd voor een nadere kennismaking.
Even voorstellen: Kite, onderdeel van het Amerikaanse farmaceutische bedrijf Gilead Sciences met roots in Californië.
Kite opereert wereldwijd en houdt zich bezig met de ontwikkeling en productie van celtherapieën; een innovatieve behandelingen voor bepaalde vormen van bloedkanker. Celtherapie is een eenmalige en geïndividualiseerde behandeling. Het maakt gebruik van het afweersysteem. De witte bloedcellen van een patient worden naar Kite gestuurd, daar worden ze bewerkt zodat ze, nadat ze aan de patiënt zijn teruggegeven in het ziekenhuis, in staat kunnen zijn de kankercellen te herkennen en aan te vallen.
Kite’s eerste celtherapie werd in 2018 goedgekeurd door het Europees Geneesmiddelen Agentschap EMA, dat na Brexit gehuisvest werd in Amsterdam. Na deze EMA-goedkeuring besloot Kite zich ook te vestigen in Europa en koos voor Nederland. Er volgde een zoektocht naar een geschikte locatie, die gevonden werd in Hoofddorp.
Waarom Hoofddorp?
Het antwoord, stelt Kite, is simpel. Een aantal zaken zijn belangrijk bij celtherapieproductie. Allereerst, de locatie, in de nabijheid van Schiphol. Vanuit het pand van Kite is de verkeerstoren goed zichtbaar. Die aanwezigheid van de luchthaven als Europese hub is cruciaal. Het gaat namelijk om een geïndividualiseerde behandeling en dan gelden een aantal logistieke vereisten. Ook de stabiliteit van Nederland als land speelde een doorslaggevende rol, net zoals het hoge kennisniveau en de beschikbaarheid van hoogopgeleide mensen in de medische wereld. Daarnaast moest kennis van de Engelse taal op een hoog niveau zijn.
Terugkomend op de rol van logistiek: zodra de apheresis (celafname) gedaan is in het ziekenhuis, tikt de klok en moeten de cellen binnen maximaal 70 uur bij Kite binnen zijn om het productieproces te laten starten. Tijdens het transport vanuit het ziekenhuis naar het bedrijf moeten ze op een constante temperatuur worden gehouden, namelijk tussen 4 en 8 graden Celsius. Na het productieproces en de benodigde controles, hetgeen gemiddeld zo’n 17 dagen duurt, worden de bewerkte cellen teruggestuurd naar het ziekenhuis, waar de persoon zijn/haar eigen aangepaste cellen terugkrijgt.
Bijzonder pand.
Kite is volledig gericht op celtherapie en de enige onderneming die zich wereldwijd voor 100% bezighoudt met het onderzoek naar en de ontwikkeling en productie van CAR T-celtherapie. De productiefaciliteit in Hoofddorp is een van de drie locaties binnen het wereldwijde netwerk. Met een oppervlakte van 19.000 m2 is het qua oppervlakte een van de grootste bedrijven in zijn soort. Het lokale pand is het eerste net-zero carbon gebouw binnen het netwerk van alle Kite- en Gilead-faciliteiten ter wereld. Alle energie die wordt gebruikt voor de processen is afkomstig van zonnepanelen op het dak of van andere duurzame bronnen. Er wordt maximaal gebruik gemaakt van natuurlijk licht, warmte wordt in de zomer ondergronds opgeslagen zodat het ’s winters kan dienen om het gebouw te verwarmen. En er liggen ruim 1.900 zonnepanelen op het dak.
Terug- en vooruitkijken.
Bij het bereiken van een mijlpaal past een ook terugblik. In 2018 werd er begonnen met de bouw van de productiefaciliteit, in 2020 begon Kite in Hoofddorp met de volledige productie van celtherapie. Dat betekent dat er sprake was van een doorlooptijd van slechts twee jaar. En dat wordt als snel beschouwd, zeker als je bedenkt dat een deel van deze periode ook in de coronatijd viel. Op dit moment biedt het bedrijf werk aan zo’n 900 mensen, afkomstig uit meer dan 50 landen. Kite is een leider op het gebied van celtherapie en de vestiging in Hoofddorp biedt de regio en daarbuiten nog een plus. Het bedrijf zorgt namelijk niet alleen voor directe werkgelegenheid, maar ook voor veel indirecte banen, zoals werk voor toeleveranciers in de logistiek en in het transport. Daarmee is Kite een van de bedrijven die delife science and health sector in Nederland mede tot bloei brengen.