Weer een nieuwe aflevering van de fiscale soapserie ‘Box 3’?
Op 19 mei jl. is het wetsvoorstel ‘Wet werkelijk rendement box 3’ door de staatssecretaris aan de Tweede Kamer gezonden. Dit betekent vast weer input voor nieuwe afleveringen van de fiscale soapserie ‘Box 3’. De meesten van jullie hebben vast wel eens een soap, verplicht of vrijwillig thuis op de bank, gevolgd. Telkens weer kenmerkt zo’n serie zich door complexe verhaallijnen die langere tijd als een wirwar door elkaar lopen, aangevuld met een dosis emotie.
Zo verloopt ook tot op heden de ‘Box 3 serie’. Met eveneens de nodige emotie, die alweer enige tijd op de fiscale buis is te vinden. Voor de liefhebbers: sinds het befaamde kerstarrest van de Hoge Raad van 24 december 2021. Dit kerstarrest zorgde die bewuste decemberavond voor aardig wat fiscale emotionele taferelen aan het kerstdiner. En dat dan naast de vele emotionele verrassingen van diezelfde kerstavond, die voor de liefhebbers te volgen waren bij de ‘All you need is love kerstspecial’.
Door het oordeel van de Hoge Raad in 2021 en mede ook door haar arrest van 6 juni 2024 (D-Day-arrest), heeft politiek Den Haag door de ‘juridische druk’ van de Hoge Raad besloten over te stappen op nieuwe fiscale box 3 systematiek; de aftrap van de soapserie.
Terug naar het wetsvoorstel ‘Wet werkelijk rendement box 3’. Nog voordat de nieuwe afleveringen daadwerkelijk op de fiscale buis zouden verschijnen, had de Afdeling advisering van de Raad van State daarop fiscaal inhoudelijk gereageerd. De Afdeling vindt dat er aardig wat bezwaren kleven aan het wetsvoorstel. Er wordt in dat verband verwezen naar het ‘Nader rapport inzake het wetsvoorstel Wet werkelijk rendement box 3’ van 16 mei jl. van Staatssecretaris (Fiscaliteit) Tjebbe van Oostenbruggen. Een van die bezwaren van de Afdeling is de vormgeving van het nieuwe box 3 stelsel totaal bezien, gelet op het advies om dat nieuwe stelsel alsnog opnieuw te gaan herzien. Daarbij adviseert de Afdeling, citaat: “eerst te komen tot een integrale visie op het belasten van vermogen”.
Ook uit andere fiscale hoeken is flinke onderbouwde kritiek geuit op het (concept)wetsvoorstel. Desondanks dendert de fiscale soap door en het wetsvoorstel is, zoals gezegd, naar de Tweede Kamer gezonden.
Gelet op het wetsvoorstel, daarbij geldt onder andere als uitgangspunt dat er belastingheffing in box 3 gaat plaatsvinden op basis van een vermogensaanwasbelasting, daarbij uitgezonderd box 3 vastgoed en de box 3 aandelen gehouden in startende ondernemingen (zogenaamde startups). Voor die uitzonderingen geldt een vermogenswinstbelasting waarbij de directe voordelen (zoals huuropbrengsten en dividendinkomen), jaarlijks bezien fiscaal worden belast en kosten onder nadere voorwaarden fiscaal aftrekbaar zijn. De vermogensaanwas wordt bij de uitzonderingscategorie fiscaal eveneens belast, echter pas op het tijdstip dat die vermogensaanwas wordt gerealiseerd. Pas op dat moment wordt het gerealiseerde voordeel vastgesteld en gecorrigeerd met kosten die eerder ten behoeve van de aankoop, verbetering en vervreemding daarvan zijn gemaakt.
Gelet alleen al op deze scène van de ‘box 3 soap’ worden deze betreffende box 3 belastingplichtigen in de toekomst opgezadeld met het voeren als ook het gedegen gaan bijhouden van een flinke box 3 administratie, terwijl dergelijke belastingplichtigen niet kwalificeren als fiscaal ondernemers, die wel bekend zijn met deze wijze van de verplichte fiscale dossiervorming.
Zoals gezegd neemt de vermogensaanwasbelasting met zich mee dat er fiscaal moet worden afgerekend over ongerealiseerde waarde mutaties. De vraag is welke belastingplichtigen deze scène in de soap omarmen? Meer voor de hand liggend is om de tissues er alvast maar bij te gaan halen. Tel daarbij op dat de schatting volgens de staatssecretaris is dat de administratieplicht zal gaan gelden voor ongeveer de helft van de box 3 belastingplichtigen met box 3 vermogen en daarbij verwijzende naar alle andere fiscale vernieuwingen en aandachtspunten, gelet op het toch wel enorm dikke ‘script’ van 16 mei jl, zal dat ongetwijfeld gaan leiden tot nieuwe box 3 afleveringen met de nodige emotionele scènes.
Hoe dan ook, ik wens jullie veel kijk-, of beter gezegd leesplezier de aankomende maanden, want de media en fiscale vakliteratuur zullen de ‘box 3 soap’ op de voet blijven volgen. Voor degenen die daar weinig trek in hebben: geniet deze zomer extra van de box 3 vakantiewoning, want ook die komt in de soap fiscaal aan bod.
Vincent Walravens (Directeur Fiscaal)
Verstraten & Bergkamp
